» Etik
Kurul Onayı İle İlgili Değişiklikler.
Sayın Yazar Adaylarımız,
TR DİZİN tarafından editörlere iletilen bilgilendirme yazısı aşağıdaki sizlerle
paylaşılmıştır. Etik Kurul izinleri ile ilgili olarak makalenizin yayımlanması
aşamasında sorun yaşamamak adına aşağıdaki hususları dikkate almanızı önemle
rica ederim.
SORU: Tüm makaleler için etik kurul izni gerekli midir?
• Hayır. Kriterlerde de “Etik Kurul İzni gerektiren” makaleler olarak
belirtilmektedir.
Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki
gibidir.
Ø Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri
kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel
yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
Ø İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel
amaçlarla kullanılması,
Ø İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
Ø Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
Ø Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
Ayrıca;
Ø Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
Ø Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin
alınması ve belirtilmesi,
Ø Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine
uyulduğunun belirtilmesi
SORU: Geçmiş yıllarda tamamlanmış çalışma ve tezden
üretilen yayınlar için geriye dönük Etik Kurul izni alınmalı mıdır?
• 2020 yılı öncesi araştırma verileri kullanılmış, yüksek lisans/doktora
çalışmalarından üretilmiş (makalede belirtilmelidir), bir önceki yıl dergiye
yayın başvurusunda bulunulmuş, kabul edilmiş ama henüz yayımlanmamış makaleler
için geriye dönük Etik Kurul izni gerekmemektedir.
SORU: TR Dizin’in bu kuralları ile üniversiteler dışında
yapılan yayınlara kısıtlama mı getirilmiştir?
• Hayır. Üniversite mensubu olmayan araştırmacılar da bölgelerinde bulunan Etik
Kurullara başvurabilmektedir.
Ayrıca;
• Dergiler “Yayın Etiği”, “Araştırma Etiği” ve “Yasal/Özel izin belgesi
alınması” ile ilgili kurallara uyduğunu uluslararası standartlara atıf yaparak,
hem web sayfasında hem de basılı dergide her biri için ayrı başlık açarak
belirtmelidir.
• Dergilerde yayın etiğine uygunluk konusu sadece yazarların sorumluluğuna
bırakılmamalı, dergi yayın etiği konusunda izleneceği yolu açık olarak
tanımlanmış olmalıdır.
• Dergilerde yayımlanacak makalelerde etik kurul izni ve/veya yasal/özel izin
alınmasının gerekip gerekmediği makalede belirtilmiş olmalıdır. Eğer bu
izinlerin alınması gerekli ise, iznin hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi
karar veya sayı numarası ile alındığı açıkça sunulmalıdır.
• Çalışma, insan ve hayvan deneklerinin kullanımını gerektiriyor ise çalışmanın
uluslararası deklarasyon, kılavuz vb. uygun gerçekleştirildiği beyan
edilmelidir.
Belirtilen hususlarla ilgili çalışmaların bu yıl içerisinde tamamlanması ve
varsa eksikliklerin en kısa sürede giderilmesi önem arz etmektedir.
Saygılarımızla,
Prof. Dr. Özgen ESER
Mikrobiyoloji Bülteni
Editör